Pogrążony w marzeniach o filmowym romansie, Renato Amoroso staje się sekretnym cieniem Maleny, szpiegującym każdy jej zmysłowy ruch. Wszystkie najdrobniejsze wydarzenia w jej życiu obserwuje z chłopięcą wybujałą zmysłowością. Nawet gdy jego rodzice podejmują komiczne próby oduczenia go tego "grzesznego" i "niezdrowego" zachowania - zabijają mu deskami okna, zabierają go do księdza egzorcysty, a następnie prostytutki - Renato kontynuuje obserwację Maleny. Widzi, jak wydarzenia w jej życiu przybierają zły obrót, jak Malena staje się wdową, a następnie obiektem długo powstrzymywanej żądzy, zazdrości i gniewu, jak staje się zarzewiem erotycznej i uczuciowej burzy, która spada na Castelcuto. Kiedy Malena zostaje upokorzona i wydziedziczona przez ojca, trafia przed sąd, traci źródło dochodów i zostaje bez grosza, Renato musi stawić czoła prowincjonalnej mentalności. I gdy wszystko wydaje się być stracone, on znajduje odwagę, by przejść do czynów i stawić czoła przeciwnościom, podejmuje ryzyko i pomaga Malenie w najbardziej nieoczekiwany sposób.

Jest rok 1941. Do sennego sycylijskiego miasteczka przyjeżdża przepiękna kobieta, Malena. Przyjeżdża sama, bo mąż walczy na froncie. Każde publiczne pojawienie się Maleny zamienia się w spektakl. Wszędzie towarzyszą jej pożądliwe spojrzenia mężczyzn i złośliwe plotki ich zazdrosnych żon. Za Maleną podąża też armia kościstych wyrostków na rowerach. Jeden z nich, 13-latek Renato Amoroso, popada w prawdziwą obsesję na jej punkcie. Kiedy mąż Maleny ginie na froncie, pęka bariera tłumionych żądzy, zazdrości i gniewu.

Akcja filmu rozgrywa się latem 1941 roku w małym, sycylijskim miasteczku Castelcuto. Trzynastoletni Renato (Giuseppe Sulfaro) jest zafascynowany młodą, piękną wdową Maleną (Monica Bellucci), która niedawno sprowadziła się do miasteczka. Kobieta wzbudza nie tylko jego zainteresowanie, ale także całej męskiej części miasta. Chłopiec wyobraża sobie, że przeżywa z Maleną gorący romans, jak w hollywoodzkich filmach. Z czasem jego fascynacja przeradza się w niezdrową obsesję.

Film Giuseppe Tornatore z charakterystycznym dla tego reżysera nastrojem nostalgii. Południe Włoch, 1941 rok. Trwa II wojna światowa, we Włoszech rządzą faszyści, ale zawierucha dziejowa z Benitem Mussolinim na czele nie jest ważna dla narratora. Tym ostatnim jest trzynastoletni Renato (Giuseppe Sulfaro), zakochany w miejscowej piękności Malenie (Monica Bellucci). Malenę otacza podziw oczarowanych jej urodą mężczyzn i niechęć zazdrosnych kobiet. Kiedy z frontu przychodzi wiadomość o śmierci jej męża, życie tytułowej bohaterki staje się pasmem nieszczęść. I dopiero wtedy okaże się, że za niezdrową fascynacją Renata kryje się prawdziwa miłość w przeciwieństwie - na nieszczęście dla Maleny - do pozostałych mieszkańców.